Τυχαία ανακάλυψη επινεφριδιακού ογκιδίου

Με την ευρεία χρήση της τομογραφικής τεχνολογίας η τυχαία ανακάλυψη ενός ογκιδίου στο επινεφρίδιο είναι σχετικά συχνό φαινόμενο.
Το ερώτημα που προκύπτει στην παρουσία του ογκιδίου είναι:

1. Είναι λειτουργικό και παράγει κάποια επινεφριδιακή ορμόνη ;
2. Θα μπορούσε να είναι καρκίνος ;

Η απάντηση θα μπορούσε να δοθεί μόνο μετά από εμπεριστατωμένη διερεύνηση από ενδοκρινολόγο ή χειρουργό ενδοκρινών αδένων. Ο έλεγχος περιλαμβάνει πλήρεις βιοχημικές και ορμονολογικές εξετάσεις. Προαιρετικά θα μπορούσε να γίνει ειδική αξονική τομογραφία δύο φάσεων και διαδερμική βιοψία με βελόνη μέσω αξονικής σε περίπτωση υπόνοιας καρκίνου.

Μέγεθος του όγκου
Το μέγεθος των επινεφριδιακών όγκων είναι πολύ σημαντική παράμετρος για τον αποκλεισμό του καρκίνου. Έχει παρατηρηθεί πως το όριο των 3 εκ. είναι καθοριστικό για την τακτική που θα πρέπει να ακολουθηθεί. Σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία, όγκοι κάτω των 3 εκ. σπάνια είναι καρκίνοι. Σε όγκους μεταξύ 3 και 4 εκ. το 30% είναι καρκίνοι, ενώ όταν οι όγκοι φτάνουν τα 6 εκ., το 80 % είναι καρκίνοι.

Η έγκαιρη διάγνωση και σωστή χειρουργική αντιμετώπιση των μικρών όγκων μπορεί να αποβεί σε ίαση του επινεφριδιακού καρκίνου.
• Ένας μη λειτουργικός μικρός όγκος (<3 εκ.) παρακολουθείται σε ετήσια βάση με αξονική τομογραφία. Σε περίπτωση που σημειώσει αύξηση του μεγέθους πρέπει να αφαιρεθεί. Η λαπαροσκοπική επινεφριδεκτομή  είναι ιδανική μέθοδος στις περιπτώσεις αυτές.
• Ένας μη λειτουργικός όγκος 3-4 εκ. εκτιμάται τομογραφικά και ενδεχομένως με διαθερμική βιοψία. Σε περίπτωση καλοήθους ιστολογικής μπορεί να παρακολουθείται ανά 6 μήνο. Σε περίπτωση υποψίας ή θετικότητας για κακοήθεια επιβάλλεται η άμεση χειρουργική αφαίρεση.
• Σε όγκους μεγαλύτερους των 4 εκ. συνιστάται η χειρουργική αφαίρεση χωρίς καθυστέρηση. Ο συμπληρωματικός έλεγχος και η διαθερμική βιοψία θα βοηθούσαν μόνο στη χάραξη της χειρουργικής στρατηγικής.

Μη λειτουργικοί επινεφριδιακοί όγκοι
Τα ογκίδια που αναπτύσσονται στα επινεφρίδια χωρίς να παράγουν κάποια ουσία ή ορμόνη είναι καλοήθεις όγκοι που μεγαλώνουν αργά και έχουν εξαιρετική πρόγνωση.

Καρκίνωμα επινεφριδίου
Ό επινεφριδιακός καρκίνος αναπτύσσεται από το φλοιό του αδένα και στο 70% των περιπτώσεων εκκρίνει κάποιες ποσότητες από τις ορμόνες του φλοιού (κορτιζόνη, ανδρογόνα, οιστρογόνα και άλλα). Μπορεί να εμφανιστεί σε παιδία μικρής ηλικίας και συχνότερα σε κορίτσια καθώς και σε ενήλικες της 4ης και 5ης δεκαετίας.
Δυστυχώς σε πολλές περιπτώσεις η διάγνωση γίνεται καθυστερημένα όταν η νόσος είναι πλέον σε προχωρημένο στάδιο διότι ο όγκος μεγαλώνει πολύ γρήγορα και σιωπηλά πριν εμφανίσει συμπτώματα. Οι ασθενείς μπορεί να εκδηλώσουν απλώς ενόχληση στην πλάτη από την πλευρά του όγκου ή συμπτώματα αντίστοιχα με τις ορμόνες που ακατάστατα εκκρίνει ο όγκος (υπέρταση, Cusching, ανδρογόνα).
Στο 65% των παιδιών είναι δυνατή η πλήρης ίαση με τη σωστή και ριζική αφαίρεση του όγκου. Αντίθετα στους ενήλικες μόλις το 30% διαγιγνώσκονται και αντιμετωπίζονται σε αρχικό στάδιο με δυνατότητες ίασης.
Η διερεύνηση συμπεριλαμβάνει αξονική ή μαγνητική τομογραφία θώρακος, άνω και κάτω κοιλίας για την εκτίμηση των ορίων του όγκου, της προσκόλλησης ή διήθησης του στα γειτονικά όργανα και του σχεδιασμού της επέμβασης. Η μόνη ελπίδα ίασης είναι με τη ριζική αφαίρεση του όγκου με ο’τι αυτό ακουμπάει με προσοχή μη γίνει διασπορά κυττάρων στους γύρω ιστούς. Σε μερικές περιπτώσεις επιβάλλεται η συναφαίρεση του σύστοιχου νεφρού, μέρους του διαφράγματος, του σπλήνα, του ήπατος ή του παγκρέατος.
Η χειρουργική αποτελεί τη μοναδική θεραπευτική επιλογή τόσο για τον αρχικό όγκο όσο και για τις μεταστάσεις που ενδέχεται να εμφανιστούν ενώ τα χημειοθεραπευτικά φάρμακα έχουν πολύ περιορισμένη δράση επί του όγκου.
Στην ιστολογική εξέταση του αφαιρεθέντος όγκου πρέπει να γίνει και προσδιορισμός των ορμονών με ανοσοιστοχημία.